Onze partners

Goede voornemens volstaan zelden. Het Mano Mano initiatief kan alleen maar volwaardig bestaan dankzij lokale organisaties die de uitwerking ter plaatse gestalte geven. De vzw’s Terres Solidaires en Comequi (COMmerce EQUItable) werken respectievelijk in de regio’s Chiapas, in het zuidoosten van Mexico, en Kivu, in de Democratische Republiek Congo.

Het onafhankelijk

Fairtrade keurmerk garandeert u dat deze koffie gecertificeerd is volgens de internationale Fairtrade handelsvoorwaarden. Door het kopen van dit product draagt u bij aan betere leef en werkomstandigheden van boeren in ontwikkelingslanden, en ondersteunt u bescherming van het milieu.

Chiapas (Mexico)

Terres solidaires en de Chiapas

Sinds 1994 ontwikkelt Terres Solidaires samen met de inheemse gemeenschappen van Chiapas (Mexico) een project voor meer afwisseling en zelfvoorziening op voedingsvlak. Door haar logistieke steun en ervaring in te brengen, bevordert en versnelt de Vzw het ontwikkelingsproces van de koffieplantages en de lokale groenteteelt, die de voornaamste natuurlijke hulpbronnen van deze gemeenschappen vormen.

Getuigenis van de oprichter van de vzw, Jean-François Bavais

In het zuidoosten van Mexico, in de deelstaat Chiapas, werkten de Mayagemeenschappen (Tzotziles en Tzetales indianen) zich uit de naad om te overleven. Op meer dan 2.000 meter hoogte zijn de omstandigheden erg zwaar en het enige bestaansmiddel is koffie. In 1994 kwam er echter verandering … in de goede zin. We geven het woord aan één van de hoofdrolspelers in dat veranderingsproces, M. Jean-François Bavay.

Getuigenis van de oprichter van de vzw, Jean-François Bavais
Jean-François Bavay, in 1994 heeft u samen met uw echtgenote Liliane en met landbouwingenieur Yves Sagnart de vzw Terres Solidaires opgericht. Het doel van die vzw is om de inheemse gemeenschappen uit Chiapas bij te staan in hun koffieteeltactiviteiten. Hoe is dat in zijn werk gegaan?

Ik was president van het Waalse Fonds voor de Landbouw. En in die hoedanigheid werd ik meegenomen, bijna per toeval, naar een regio die ik totaal niet kende. Ik kon mijn ogen niet geloven. De vrouwen haalden de koffiebonen manueel uit de bessen waardoor er letterlijk bloed aan hun handen kleefde. Dat beeld heeft de grondslag gelegd, maar illustreerde slechts een stukje van het probleem. De boeren werden ‘in het zak gezet’ door koffiekopers die belachelijk lage prijzen opstelden met als gevolg dat ze ook geen materiaal konden kopen om hun werkomstandigheden te verbeteren.

Sinds de oprichting werkt de vzw Terres Solidaires samen met de inheemse bevolking van Chiapas aan een project voor voedingsdiversificatie en -herbalancering. De ethiek van de vzw is gebaseerd op puur vrijwilligerswerk (net zoals de vzw Comequi), wat ervoor zorgt dat de volledige opbrengst van de oogst gegarandeerd op de juiste plaats terechtkomt en dat die opbrengst ook meteen wordt aangewend voor de goedgekeurde projecten. De logistieke ondersteuning en ervaring van de Belgische vzw bevorderen en versnellen het ontwikkelingsproces van de koffieplantages en de lokale groentegewassen die de belangrijkste natuurlijke rijkdommen vormen van deze indianen aan de andere kant van de wereld.

Wat was uw reactie, na die eerste schok?

Eerst en vooral, ontpulpmachines kopen. In Europa zijn die machines ongelooflijk duur, maar ze hebben het leven van de families wel veranderd. Vervolgens zijn we aan de slag gegaan met betonplaten om de koffie op een kwalitatieve manier te laten drogen. En tot slot hebben we voor de koffietelers een eerlijk circuit uitgewerkt voor de aankoop van hun productie. Uiteraard hebben we dit niet allemaal van de ene dag op de andere kunnen realiseren. Maar … we zijn wel van 1 frank per kilo naar 7 frank per kilo gegaan. Bovendien werd de productie opgetrokken van 10% naar 90% in waarde, en kreeg ze ook het Fairtrade-label. Onze samenwerking met Charles Liégeois, die ons 0,20€ per kilo koffie terugschenkt, vormt ook een belangrijke bijdrage, zeker voor de Mexicaanse plattelandsbevolking.

Een resultaat waar u fier op mag zijn!

Zeker, maar toch is er nog heel wat werk aan de winkel om er voor te zorgen dat de families volledig zelfredzaam zijn. Maar kijk, wat gedaan is, is alvast gedaan.

Kivu (Democratische Republiek van Congo)

COMEQUI en de Kivu

In 2008 werd de vzw Comequi  boven de doopvont gehouden. Oprichter Michel Verwinghen keerde 2 jaar eerder terug naar Goma, in de regio van Kivu, en hij was onthutst. In de jaren 80 leefde hij er geruime tijd maar nu herkende hij de streek niet meer. De economische en sociale situatie was betreurenswaardig, ja zelfs rampzalig. Na zijn terugkomst in België, en met de hulp van enkele vrienden die zich net zoals hij wouden inzetten, richtte hij Comequi op. Al van bij de start maakte Thierry Beauvois deel uit van het avontuur. Vandaag is hij directeur van de vzw. Hij geeft ons meer tekst en uitleg.

Getuigenis van de directeur van de vzw, thierry beauvois

Hoe stond de koffieproductie er op dat moment voor?

Bij zijn eerste retourbezoek trof Michel Verwinghen een regio in ontbinding aan. Het klopt dat de uitbarsting van de Nyiragongo vulkaan grote schade heeft toegebracht aan het handelscentrum van Goma in 2002, maar dat verklaart niet alles. De Rwandese genocide had ook dramatische gevolgen en vernietigde zowat alle handelskanalen. Zonder toegang tot de markt, staat de koffieteelt – van een opmerkelijke arabica – op de rand van de afgrond. De bodems zijn uitgeput en de telers (kleine boeren) moeten zichzelf behelpen, zonder enige vorm van opleiding of technische hulp. Ze zijn niet bekwaam om meerwaarde te geven aan hun oogst – door middel van een aangepast droogproces -, en zonder het juiste was- en fermentatieproces blijven ze doelloos achter, niet in staat om de ondergang van een kwaliteitskoffie te verhinderen. Automatisch gaan ook hun inkomsten bergaf en komen ze in de ellende te zitten.

Het doel van de vzw is zowel eenvoudig als ambitieus tegelijkertijd: de Kivu-bevolking in staat stellen om zelf (duurzame) ontwikkelingsacties op te zetten en zo hun inkomsten en leefomstandigheden te verhogen.

Klopt! Die drang voor ontwikkeling begint bij het herstel en het perfectioneren van de koffieproductie, en dan met name door opleiding en begeleiding van de koffietelers op het terrein. Het beheer van het koffiewasstation en het versterken van de vervoersmiddelen zijn twee andere aspecten waar we aan werken. De vzw onderhandelt ook met de Belgische branders om hun kwaliteitskoffie, geproduceerd door landbouwcoöperaties, te promoten.

Op termijn beoogt Comequi financiële autonomie voor de telers, maar vooral het terugwinnen van hun waardigheid, die ze nooit hadden mogen verliezen. Het project begin stilaan zijn vruchten af te werpen want de koffie staat nu aan de top van zijn enorme kwaliteitspotentieel en wordt vandaag aan een vijfvoud verkocht ten opzichte van elke jaren geleden. Voor Kivu is de koffieteelt een essentiële ontwikkelingsmotor. De regio - op hoogte gelegen en met een vochtig en warm klimaat – beschikt dan ook over de ideale omstandigheden om een uitmuntende arabica te produceren, die met de nodige fierheid het Faitrade-label draagt.

In België kan Comequi rekenen op een uitgebreid netwerk van actieve vrienden die de regio door en door kennen omdat ze er gewoond hebben, of er aanwezig waren voor missies van lange termijn. Het zijn allemaal vrijwilligers die zelf instaan voor de kosten van hun acties waardoor ze garanderen dat elke door de vzw verzamelde euro op het terrein gebruikt wordt, voor de lokale productie en de lokale producenten. Charles Liégeois op zijn beurt, engageert zich om 0,20 € terug te storten aan Comequi voor elke verkochte kilo koffie.